Evliya Çelebi

Evliya Çelebi

Evliya Çelebi'nin Hayatı : 

Hicri 10 muharrem 1020,Miladı 25 Mart 1611'de İstanbul'da doğmuştur. Avrupa birliği tarafından tarihe adının yazdıran, bir cihan gezgini, adının hakkını veren biridir.Gittiği her yeri dikkatlice inceler, yazar ve çizer. Eğitim hayatı çok güzel geçmişti. Önce mahelle mektepine gitti. Şeyhülislam Hamit Efedi Medresesine girdi. Orda en az 7 ay kalmış. Eğitimi dışında kalan zamanlarıda ise: Sadizade Darülkurran'da Kuran-ı Kerim ezberleyerek inançli olarak hayatını sürdürmüştü.


Evliya Çelebi  
Evliya Çelebi: nakiş, hat ve tevpih sanatlarını babasından öğrenerek  bilgili bir şekilde yaşamını sürdürmüştür. 1635 yılında teyzezadesinin tavsiyeleriyle ile Ayasofya Camiide 4. Murad'da sunulmuş ve bu suretle ilim ve yüksek devlet adamlarının eğitim aldığı Enderu Mektepine girme olanağı bulmuştur. Aldığı 4 yılık eğitimin ardından sipahi  zümresine katılan, Evliya Çelebi: seyahat hevesine
kapılarak farkli medeniyetler, yerler, öf ve adatler, değişik mimari eserler farklı insan yaşamlarıyla ilgili büyük bir istek duymuştur. Uzun süre bu hevesle bir çok yol aramıştır. Rüyasında Hz. Muhammed'i gören Evliya Çelebi ; şaşırarak "Şefaad Ya Ressullah." demesi gerekirken "seyhat Ya Ressullah demiştir." Hz. Muhammed'de kendisine tebessüm ederek seyahatini ve şefaadini ihsa eyleyerek müjde vermiştir. Orada olan Sad Bin Ebi Vaakas gezmesi ve gezip gördüğü yerleri yazması 
konusunda onu lütufta bulunmuştur. Bu rüyayı dönemin ünlü yorumluyuculardan Şeyhi Abdullah Dede'ye yorumlatır. O da İstanbul'u gezerek yazması  yönünde fikirini söyler. Bu süre içerisinde  24 yaşında olan Evliya Çelebi İstabul'u gezerek ünlü seyahatnamesinin ilk cildini yazmaya başlar. 

Seyahatname

Seyahatname, Evliya Çelebi seyahatnamesi Evliya Çelebi tarafından 17. yüzyılında yazılmış olan bir gezi yazısı kitapıdır. On çilden oluşur. Seyatname ilk olarak 1848'de Kahire Bulak Matmaasında Müntehebat-ı Evliya Çelebi adıyla yayınlaşmıştır.

Seyahatname'nin Cilt Kapakları

1.kapak;
Bu kapağa benzer yapmııştır. Evliya Çelebi bize bıraktığı eser seyahatname yazmıştır. 

2.kapak;
Eserleri gittikçe artmıştır. Bu da onu herkezin tanımasını sağlamıştır. 

3.kapak;

4.kapak;
Daha çok cilt kapakları vardı. Bunlar bir kaçıdır. 

Evliya Çelebi'nin Gezdiği Yerler 
Evliya Çelebi bu rüya üzerine 1635'te,önce İstabul'u dolaşarak gördüklerini, duyduklarını 
kaleme almıştır. 1640 yılarında ise Bursa, İzmit ve Trabzon'u gezip, 1645 yılında da Kırım'a
Bayadir Girayı'nın yanına gitmiştir. Yakınlık kurduğu kimi devlet uzak yolculuklara çıkan Çelebi, savaşlara mektup götürüp getirme görevi alan ulak olarak katılmıştır. 1645'te Yaya' nın alınmasıyla sonuçlalan safaşta, Yusuf Paşa'nın yanında görevli bulunmuştur. 1646 yılında Erzurum Beylerbeyi Defterdarzade Mehmet Paşa'nın muhasipi olmuştur. Doğu ilerini, Azarbaycan'ın  Gürcistan'ın kimi  bölgelerini gezmiştir. Bir ara Revan Hanı'na mektup götürüp getirmekle görevlenmiştir bu nedenle Gümüşhane ve Tortum yönlerini yer yerini dolaşmıştır. 






 1. 1630 İstanbul çevresi 

2. 1640  Anadolu, Kafkaslar, Girit ve Azerbaycan 

3. 1640  Surye, Filistin, Ermenistan ve Rumeli

4. 1655  Doğu Anadolu Bölgesi, Irak ve İran

5. 1656  Rusya ve Balkanlar

6. 1663-1664  Macaristan'da askeri seferler

7. 1664  Avustralya, Kirim ve ikinci kez Kafkaslar 

8. 1667- 1670  Yunanıstan ve ikinci kez Kirim ve ikinci kez Rumeli

9.  1671  haç için Hıcaz, Mekke ve Medine 

10. 1672  Mısır ve Sudan

Evliya Çelebi gezdiği yeri  seyarnamesine aktarmış  vehalka sünmüştür  1681-1685  (70 - 75  yaşlarında) Evliya Çelebi hayatını kaybetti ama hala  seyatnamesiyle anılmıştır.


Kaynakça

Yorumlar